Inleiding tot het imperiale productieproces van ‘Gouden Baksteen’ in het oude China
Brictec – Clay Brick Technology Insight-serie
I. Overzicht en historische achtergrondDe zogenaamde “Gouden Baksteen” (Jinzhuan) was niet van echt goud gemaakt. Het was een hoogwaardige vierkante baksteen die speciaal tijdens de Ming- en Qing-dynastieën werd geproduceerd voor keizerlijke paleizen zoals de drie belangrijkste hallen van de Verboden Stad. Bekend om zijn gladde glans, dichte textuur en metaalachtige resonantie, werd het ook Jing Brick of Fine Clay Palace Brick genoemd.
Uit historische gegevens blijkt dat er verschillende standaardmaten zijn (bijvoorbeeld 1,7 chi of 2,2 chi lang), en het werd voornamelijk gebruikt voor vloerbestrating in keizerlijke zalen en andere koninklijke locaties.
De productie van Golden Bricks was uiterst complex en tijdrovend, met een productiecyclus van meer dan een jaar. In moderne tijden wordt dit proces erkend als immaterieel cultureel erfgoed van China.
II. Grondstofbronnen en selectie – waarom het uniek is
1. Herkomst:Traditioneel afkomstig uit Suzhou, provincie Jiangsu, vooral uit gebieden zoals Lumu Imperial Kiln Village en de modder van het Taihu-meer. De fijnkorrelige, ijzerrijke bodemklei uit de regio Jiangnan stond bekend als ‘plakkerig maar niet los, poederachtig maar niet zanderig’, ideaal voor het maken van dichte, glanzende baksteenlichamen. Historische ovengegevens bevestigen deze herkomst.
2. Materiaalvereisten:De klei moest fijnkorrelig zijn en weinig onzuiverheden bevatten, met strikte controle op het ijzergehalte, de plasticiteit, de cohesie en het organische materiaal. Omdat de natuurlijke afzettingen varieerden, werden vaak meerdere kleisoorten gemengd om de gewenste plasticiteit en bakkleur te bereiken.
III. Algemene productiecyclus en belangrijke fasen
1. Historische en archeologische studies zijn het erover eens dat de productie van Gouden Bakstenen een lang, uit meerdere fasen bestaand proces was, dat onder meer bestond uit:
Grondselectie → Kleiraffinage (bezinken, filteren, drogen, kneden, betreden, enz.) → Vormen → Natuurlijk drogen → Ovenbakken → Wateruitharding (“Yinshui”) → Polijsten en afwerken.
2. De hele cyclus duurde doorgaans langer dan een jaar, waarbij in sommige documenten 12 tot 24 maanden wordt vermeld vanaf de voorbereiding van de klei tot de afgewerkte baksteen. Alleen al het kleiraffinageproces duurde vaak enkele maanden. Sommige documenten beschrijven in totaal 29 gedetailleerde substappen.
IV. Stapsgewijs technisch proces (gegroepeerd per fase)
Opmerking: details variëren per historische periode en ovenlocatie. Het volgende vertegenwoordigt algemene, technisch verfijnde praktijken die zijn gedocumenteerd door musea en wetenschappelijk onderzoek.
1.Voorbehandeling van ruwe klei (extractie → mengen → bezinking en zuivering)
Extractie van klei:Geselecteerd uit modder uit het meer of aangewezen putten, waarbij zand en organische lagen worden vermeden.
Grove screening:Stenen, wortels en groot puin verwijderd.
Weken en sedimentatie (“Cheng”):Klei werd lange tijd doorweekt; zwaartekrachtbezinking scheidde fijne deeltjes van onzuiverheden.
Filtering en watervervanging (“Lü”):Meerdere filtraties en waterverversingen verbeterden de uniformiteit en zuiverheid van de deeltjes.
Technische betekenis:Bepaaltdeeltjessortering en zuiverheid, fundamenteel voor dedichtheid en oppervlakteglans van baksteen.
2.Kleiraffinage (langdurig verouderen en kneden)
Drogen en luchten (“Xi”):Gedeeltelijk gedroogd tot geschikt vocht voor kneden.
Kneden en trappen (“Le” & “Ta”):Handmatig of met de voet kneden verdreven lucht, verbeterde cohesie en gehomogeniseerde textuur.
Herhaalde kleiraffinage:Historische gegevens benadrukten herhaling -maanden van herhaaldelijk mengen, filteren en rijpen.
Technische betekenis:Langdurige veroudering (analoog aan moderne ‘kleirijping’) verbetert de plasticiteit, vermindert interne stress en zorgt vooruniforme krimp en dicht bakken– de sleutel tot het unieke ‘metallic geluid’ van de Golden Brick.
3.Vorming en verdichting
Mallen en persen:Er werden grote vierkante mallen gebruikt. Werknemers drukten of stapten handmatig op planken om de klei gelijkmatig te verdichten.
Stempelen en oppervlakteafwerking:Sommige stenen droegen afdrukken of koninklijke stempels. Oppervlakken werden zorgvuldig gladgemaakt.
Technische betekenis:Handmatige verdichting en polijsten van oppervlakken gecreëerddichte, gladde stenen met een lage porositeit.
4.Natuurlijk drogen en gecontroleerd luchtdrogen
Langdurig drogen aan de lucht:In plaats van snel te drogen, werden stenen langzaam aan de lucht gedroogdvoor 5-8 maanden, waardoor scheuren worden geminimaliseerd.
Technische betekenis:Langzame vochtafgifte voorkwam krimpscheuren en zorgde ervoorzelfs inwendig vochtvóór het schieten.
5.Ovenladen en langdurig stoken
Oventype en stapeling:Keizerlijke ovens zoals die in Lumu waren groot en werden zorgvuldig beheerd. Stapelpatronen geoptimaliseerde warmteverdeling.
Langzame temperatuurstijging en lang weken:Het bakken duurde weken of maanden, waarbij thermische schokken en kristalstress werden vermeden.
"Yinshui" wateruitharding:Na het bakken werden de stenen in waterbassins gedrenkt om de structuur te stabiliseren en de metaalresonantie te verbeteren.
Technische betekenis:Gecontroleerd, langzaam stoken op hoge temperatuur plus wateruithardingverhoogde sterkte, dichtheid en akoestische kwaliteit.
6.Afwerking na het bakken (polijsten, sorteren, acceptatie)
Koeling en inspectie:De stenen werden gekoeld en handmatig geïnspecteerd. Gekwalificeerde exemplaren waren glanzend, barstvrij en resoneerden wanneer ze werden geraakt.
Polijsten en trimmen:De randen werden verfijnd en gepolijst voordat ze in paleiszalen werden geïnstalleerd.
V. Waarom waren gouden stenen van zo’n uitzonderlijke kwaliteit?
Uitgebreide raffinage en veroudering van klei:Maanden van klaring en rijping leverden fijne, zuivere, samenhangende klei ophoge verdichting.
Langzaam drogen en bakken:Voorkwam scheuren en verzekerdhomogene interne structuur.
Unieke minerale samenstelling:Het ijzergehalte verbeterde de oppervlaktekleur en vaste-fasereacties, waardoor de hardheid en tint verbeterden.
Nabehandeling (wateruitharden en polijsten):Versterktoppervlakteglans, dichtheid en akoestische resonantie(“metaalachtig geluid”).
VI. Vergelijking tussen keizerlijke gouden bakstenen en moderne gesinterde bakstenen van klei
Item
Oude keizerlijke ‘gouden baksteen’
Moderne tunneloven kleisteen
Grondstofverwerking
Speciale klei van aangewezen locaties; maanden van klaren en kneden
Gemechaniseerd breken, mengen en mixen (uren tot dagen)
Vormmethode
Handmatig vormen en plaatpersen
Vacuümextrusie en continu snijden (geautomatiseerd, hoge output)
Drogen
Langdurige natuurlijke droging (maanden)
Mechanische tunneldroging (uren tot dagen)
Vuren
Traditionele ovens met langzame verwarming, lang weken en waterharding (weken-maanden)
Tunnel- of roloven; continu en nauwkeurig gecontroleerd (uren)
Productiviteit en opbrengst
Zeer lage opbrengst, lage opbrengst maar superieure kwaliteit
Hoge output, gestandaardiseerd, stabiele opbrengst
Kwaliteitskenmerken
Extreem dicht, glanzend oppervlak, metaalachtige resonantie
Hoge sterkte, consistente afmetingen, regelbare absorptie
Arbeidsintensiteit
Arbeidsintensief, ambachtelijk, lange cyclus
Gemechaniseerd/geautomatiseerd, efficiënt, korte cyclus
Opmerking:De productie van oude gouden bakstenen wordt voortgezetultiem vakmanschap en imperiale esthetiek, waarbij enorme handmatige inspanningen en tijd worden ingeruild voor zeldzaamheid en perfectie.De moderne baksteenproductie richt zich opschaalbaarheid, uniformiteit en kostenefficiëntie, bereikt doormechanisatie, automatisering en kwaliteitscontrolesystemen.
VII. Materiaalkunde en akoestische interpretatie – waarom ‘ringt het als metaal’?
Het “metallic geluid” van de Golden Brick komt voort uit zijnhoge dichtheid, lage porositeit en hoge elastische modulus.Wanneer interne deeltjes strak worden gesinterd met minimale poriën,impactstressgolven planten zich voort met een laag energieverlies, waardoor een heldere, heldere toon ontstaat die lijkt op keramiek of steen.Langdurige kleiveroudering, wateruitharding en oppervlaktepolijsten versterken dit akoestische effect verder.
VIII. Institutionele erfenis en cultureel behoud
De Golden Brick-techniek is geweestvermeld als immaterieel cultureel erfgoed van China.Vandaag de dag zijn ambachtslieden binnenSuzhou en Lumu keizerlijk ovenmuseumblijf dit ambacht behouden en reproducerenrestauratie van erfgoed en cultuureducatie.
IX. Technische betekenis
De superieure prestaties van Imperial Golden Bricks komen voort uit desynergie van vier factoren:
Kleiselectie;
Uitgebreide raffinage en rijping;
Gecontroleerd langzaam drogen en bakken;
Na het bakken waterharden en polijsten.Samen leveren ze opextreem lage porositeit en uitzonderlijke dichtheid.
Vergeleken met de moderne industriële baksteenproductie levert de productie van Golden Brick productiviteit en kosten opultieme kwaliteit, die detoppunt van handmatig vakmanschap en ervaringsgerichte controle.Moderne productie geeft prioriteit aan efficiëntie, consistentie en standaardisatie – twee technologische paden die verschillende tijdperken weerspiegelen.
Inbehoud en restauratie, vooral het begrijpen en behouden van belangrijke traditionele stappenkleiveroudering, langzame droging en wateruitharding– is essentieel voor het repliceren van de authentieke kwaliteit van historische paleisstenen.
Brictec – Clay Brick Technology Insight-serieGeschreven door: JF & Lou